../images/terug.gif
Over de Atom, de club en deze CD
Onderstaande tekst verscheen in 1999 ter gelegenheid van het uitbrengen van de AtomWare CD.
Ze is hier opgenomen als hommage aan allen die, bewust of onbewust, hebben meegewerkt aan Atom Revisited H.v.d.H.

Deze CD is uitgegeven door de Acorn Atom Computerclub Nederland ter gelegenheid van het 20 jarig bestaan van deze computer.


In 1979 bracht Acorn haar deze homecomputer op de markt met onderstaande specificaties:

CPU Rockwell 6502 (1 MHz)
RAM 2 kB, uitbreidbaar op moederbord tot 12 kB
ROM 8 kB, uitbreidbaar met 4 kB floating point rom, 4 kB utility eprom
Video 6847 videochip, 32*16 karakters textmode, grafische resolutie max. 256*192 pixel monochroom
Audio mono, 1 kanaal (via programmeerbare I/O poort)
Uitbreidingen disk systeem, 80 koloms videokaart, geheugenkaarten

In 1982 is door Gerard Borghaerts de eerste Atom Computerclub in Nederland opgericht. Deze vereniging groeide in korte tijd uit tot een enorm actieve schare enthousiaste gebruikers van deze bijzondere machine.

Gerard anno 1999:
Wat kan, zelfs nu nog, na zoveel jaren, iemand bezielen om een totaal verouderd 8-bittertje weer tot leven te wekken en te voorzien van de modernste in en out om er mee te communiceren. Dan moet je wel iets met zo'n ding "hebben" zoals dat dan heet. Iets, dat wij "hadden" eind 70 -begin 80 met dat stuk verdriet. Voor mij een kolossale verrassing dat die bezieling nog steeds leeft. Dan moeten wij de betekenis van dit Atom- techniekje indertijd toch ook wel goed ingeschat hebben. Zelf had ik iets met het syteem Atom dat ik nog steeds niet 100% kan duiden, zelfs nu niet na een hernieuwde onderdompeling in de historie en in de herinnering. Het begon zo eenvoudig : "Voor mijn kinderen" (je weet wel) had ik een spoorbaantje. Daarvoor bestonden electrische wissels enz. enz. maar (nog) geen schakelsystemen voor een "geautomatiseerde" dienstregeling. Iets in die geest had ik wel "gesoldeerd" met wachtlussen d.m.v. zgn bie-metaaltjes. Pure hardware dus. Dit dan als werktuigkundige en nog zonder enig benul van micro-electronica. Zo'n automatisering verveelde in de kortste keren. "Uiteraard" zeg je nu, doch indertijd moest je dat eerst nog ervaren. Zo gaat het met alle leren.
Uit de 50'er jaren kende ik de "Bul" machine. Diens doen en laten kon je programmeren met gestekkerde kabeltjes op panelen. Bul had een "geheugen" van, per geheugenplaats, een metaal/keramisch ringetje om een kruising van 2 draden. Veranderen van programma betekende "omstekkeren", dus niet veel beter dan omsolderen. Rond 1978 hoorde ik van het bestaan van een eenvoudig variabel schakelsysteem in gebruik bij chemische laboratoria op engelse universiteiten. Producent daarvan de Acorn fabriek in Cambridge. (Ik ben er geweest, heb heel Cambridge afgestruind, maar er was geen Acorn fabriek. Nooit geweest. Maar dat is een ander verhaal.) Ik kon er niet aankomen, tot ik hoorde van een firma in Hardinxveld, die Acorn-machientjes importeerde. Als bouwdoosje. Ze hadden die niet in voorraad, maar importeerde er een voor mij uit België. En zo is dat gekomen. In Hardinxveld wezen ze mij, hoe je er een monitor bij kon maken door een Philips Tx'je te slopen en diens HF ingang rechtstreeks te verbinden met de Atom (v o o r diens HF doosje) na stabiliseren van die lijn op 1 Volt.
===
Wat mij aan de Atom direct imponeerde, was zijn eerlijkheid, z'n openhartigheid, zeg maar. Ik had vanaf mijn snuiter-tijd gerommeld met radio-ontvangers vanaf het beroemde "kristalletje" en met versterkers. Alles open en bloot en te construeren en te repareren en te verbeteren. Tot later de commerciële producten meer en meer onderdelen gingen inblikken en ingieten. Was zo'n deel stuk, dan kon je die alleen maar opnieuw kopen, weer betalen, soms eindeloos op wachten, soms niet meer te krijgen. Kon je opnieuw beginnen.(Het begin van de wegwerpmaatschappij). Bij de Atom was de hele constructie open-en-bloot, te zien, te bekijken, te meten, te repareren (een poortje, een buffertje). En v o o r alles te b e g r i j p e n. Met zijn manual erbij was de Atom gewoon een CURSUS in micro-electronica. In Hard- en in Software.
===
En als zodanig, als cursus, als gids in een compleet nieuwe en verbazingwekkende wereld, werd de Atom belangrijker dan als schakelding voor het spoortreintje. Dat is er nooit meer van gekomen. De Atom werd een middel voor een belangrijker doel, in feite een chronisch leerobject. En voor mij niet alleen. Binnen de club vormde zich een groepje mede-bezetenen, mijn tuinhuis werd een werkplaats. Het ontwikkelen van m e e r geheugen, werd voor ons een obsessie. Hans Spijkerbosch, een HTS-student ontwikkelde daarvoor het schema, "ge-wire-wrapt" op een gaatjesprint werden eindeloos de ontwerpen gestest; het ding bleef het verdommen. Tot Hans een keer 's avonds laat aanbelde; hij had een idee. De bi-directionele buffer kreeg misschien de verkeerde Chip Select, moest mogelijk geinverteerd. En jawel !.!.! De lay-out was verder mijn zaak ; Ging ook nog niet een-twee-drie. Met de "Monitor" (Roel Heuvel) en een snel repeterend laad en leesprogram en een 20Meg oscilloscoop kon elke lijn op proefprinten bekenen worden op de schakeltijden, het opzoeken van "spikes" die vals schakelden en gedoofd moesten, etc. Een wondere, mysterieuse wereld, het meten van de afgelegde weg van een electron per nanoseconde. Ik was als medisch student wel wat gewend, maar dit sloeg alles...

Vele uitbreidingen en programma's zijn in de loop der jaren geschreven.

Een greep in de hardware uitbreidingen: Daarbij behorende software modules:
  • schakelsoft om automatisch te schakelen tussen rombanken op #Axxx
  • GDOS en EDOS disk software, mogelijkheden om MS-DOS floppen te lezen
  • diverse toolboxen
  • videodrivers
In de eerste helft van de negentiger jaren ontstond een integratie tussen de Atom en de PC. Aanvankelijk alleen koppelingen tussen beide platformen, later ook diepgaande samenvoeging: Roland Leurs bouwde in 1993 een insteekkaart voor IBM (compatible) PC's met daarop een compleet werkend 65C02 systeem, gebaseerd en draaiend onder het Atom operating systeem. Dick Bronsdijk schreef een Atom emulator waarmee iedere willekeurige 286+ PC Atom programma's kon draaien.

Buiten de Atomclub bleken, zelfs in de tweede helft van de negentiger jaren, nog mensen actief met de Atom bezig te zijn. Frans Faase schreef een Atom emulator draaiend op een SUN/Linux platform terwijl Wouter Ras in zijn schaarse vrije tijd een geweldig uitziende emulator schreef voor de MS-DOS omgeving.

Gerard Borghaerts:
De Atom-in-PC is de Atom met alle moderne I/O en alle aanpassingen om hem zo gek te krijgen. De ziel van de Atom is daarmee gered. Wat was die ziel eigenlijk; was dat in feite alleen zijn unieke eigenschap om een prettig soort Basic zowel als een snelle assembler -desnoods nog door elkaar heen- te begrijpen en uit te voeren ?? Weet jij een beter antwoord ?.?. Na de Atom heb ik serie's andere machines gehad en de meeste heb ik nog ergens. Ik heb ze gebruikt, maar als machiene doen ze mij niets. Hoe komt dat toch ?.?. Overigens, als ik het goed begrijp zit ' die ziel ' eveneens nog in de software-emulator van Wouter Ras. Ik heb die al ontvangen en als .zip op een disketje. Bij gelegenheid zet ik hem in de machine van mijn vrouw, een Pentium 120. Waar ik mij op verheug, is, er nog eens met de "monitor" in rond te snuffelen, iets van : hoe was het ook weer; waar staat wat. En met mijn kleinkinderen een spelletje te doen. Het indertijd beroemde "AWARI" (Jos Horsmeier) ? en "Vier op een rij" ? (Het Algorithme van Awari was erg intrigerend, z'n winst en verlies boekje het spel op #2900 en leerde ervan. zoiets ben ik nooit meer tegengekomen.)

U leest het, de afgelopen twintig jaren hebben de ontwikkelingen niet stil gestaan en het ziet er naar uit dat een aantal mensen voorlopig nog actief aan het ontwikkelen blijft; ondersteund door een groep trouwe aanhangers die met plezier naar de resultaten uitzien.

Twintig jaar Atom. Dat is een mijlpaal. De afgelopen twee decennia zijn vastgelegd op deze CD. Omlijst door HTML teksten die op vele platformen te lezen zijn.

De pagina's zijn ontworpen om te bekijken in een resolutie van 800 * 600 pixels, 65536 kleuren. Als tools zijn gebruikt: Netscape Composer, Microsoft Frontpage Express, Microsoft Frontpage Evaluation Copy, EPM for OS/2, Aldus Photostyler, Animagic, CSE HTML Validator Lite, diverse Rexx scripts, Atom programma's, diverse scanners met bijbehorende software en niet te vergeten: notepad voor de laatste afronding.
De CD is hoofdzakelijk samengesteld op een OS/2 platform, later ook op Windows NT Workstation. Getest op OS/2 Warp Connect met Netscape/2 v2, Windows NT Workstation met Netscape 4, Windows 95/98 met Internet Explorer 4 en Internet Explorer 5.
Veel plezier ermee. w.g. Roland Leurs.

Achtergrond informatie bij de CD Atomware I uitgave 1999

Alle nummers van Atom Nieuws zijn door Leendert Bijnagte gescand. Dit is gedaan met een professionele scanner die de pagina's automatisch invoerd, dubbelzijdig scant en het resultaat als TIFF file wegschrijft.
Dat we hier weer aan de goden der techniek overgeleverd waren bleek tijdens de controle. Sommige pagina's bleken niet gescand te zijn (vanwege ezelsoren en andere kreukelzones), andere waren veel te donker (wie wil nu zwarte tekst op een grijze of donkerrode achtergrond gaan scannen). De ontbrekende pagina's zijn door Willy Truijen en Henk van der Heijden handmatig gescand en aangeleverd.
Om de informatie op een makkelijke manier beschikbaar te stellen is per pagina een HTML file en een GIF file gemaakt. Hiervoor is een Rexx script geschreven dat de HTML pagina's automatisch aanmaakt, voorzien van de juiste inhoud en verwijzingen. Deze pagina's kunnen vanuit bovenstaande tabellen opgevraagd worden.
Samengevat is dit de directory waar de meeste mensen aan meegewerkt hebben: Leendert Bijnagte, Willy Truijen en Henk van der Heijden leverden de gif-files aan, Roland Leurs nam de HTML-omlijsting voor zijn rekening. De eindredactie, Pascalle Leurs, heeft gezorgd voor een goede index en controleerde uiteraard het eindresultaat.

Namens de redactie,
Roland Leurs ../images/terug.gif