../../images/zoom.gif
../../images/exit.gif
 CPM (CP/M Control program and monitor, digital research)
Hardware Handleiding
(zoals verstrekt bij de print) door Peter Huisken

 
 
Inleiding    bij de CPM-kaart.

Let op: lees voor het bouwen zorgvuldig deze gebruiksaanwijzing door: er zijn bepaalde zaken niet aangegeven op de Z80- CP/M kaart die wel essentieel zijn voor de werking.
Het bouwen van de kaart kent een aantal fasen. Eerst wordt de Z80-CP/M kaart van onderdelen voorzien. De weerstanden, de IC voeten, de condensatoren, de connectors en andere zaken worden volgens de componentenopdruk gemonteerd. Voor de ontkoppelcondensatoren zijn geen gaten in de print geboord, ze moeten op en onder de print gesoldeerd worden. Hieronder de volgorde en wijze waarop de condensatoren gemonteerd moeten worden.
De IC-voeten van de IC's: D1, D26, D27, D24, D9, D10 en D5 moeten eerst geplaatst worden, daarna moet U aan de onderzijde van de print de condensatoren solderen (let op de pin-nummers en vergelijk deze met het schema, voordat u de kaart onder spanning zet).
De condensatoren C11, C12, C13 en C14 moeten eerst geplaatst worden, waarna de IC voeten geplaatst worden. De C's moeten dus op de voedingsbanen (dikke banen) aangesloten te worden.
-----LET OP: er staat een fout in de componentenlijst; namenlijk dat bovenstaande C's 10 nF moesten zijn. Dit is niet waar! ! ------ Deze C's moeten 470 nF bedragen, en tussen D17 en D19 moet zo'n zelfde C geplaatst worden, en tussen D16 en D18 moet eveneens zo'n C geplaatst worden.

Het RESET knopje beter niet op de kaart worden geplaatst; hiervoor moeten twee draadjes getrokken worden, en wel over de aansluitpennen van C6 (kleine elco).
De lusjes die rechts van de EPROM zitten dienen te worden gesloten zoals dat op de print is aangegeven. De lusjes aan de rechterzijde van D5 zijn gemaakt om de kaart te vertellen of U een 40 tracks of 80 tracks disk-drive hebt. Deze moeten dus op de juiste wijze gesloten worden!
L1= 80 tracks.
L2= 40 tracks.

Vergeet bij het plaatsen van de onderdelen verder vooral niet het lusje dat aangebracht moet worden boven D4! Voor de connectors kunt U het beste een type nemen met uitwerparmen. Dit om eventuele problemen te voorkomen met losse connectors.

De voedingsspanning die op de kaart aangebracht moet worden is 5 Volt. Gebruik een korte verbinding met uw voeding, en gebruik een dikke kabel (voor 220 Volt). Gebruik voor het aansluiten van de voedingsspanning bij voorkeur niet de connectors X3 i en X4, maar soldeer de gestripte uiteinden van de draad op de print. (Let dus wel even goed, op de plus en de min) De connectors op de print worden als volgt gebruikt: X1 is de connector voor de diskdrives (SHUGART COMPATIBLE), en de connector X2 is de aansluiting voor de ATOM- VIA.

De lussen voor de 27128 zijn: L8, L6, L3.

../../images/terug.gif Eerste (test) fase:

Zet de computer eerst uit en sluit de voedingskabel van de Z80-CF/M kaart aan, en sluit de voedingskabel van de disk-drive aan, Steek achter op de diskdrive de SHUGART-connector, en prik de aan de andere zijde. Bevestig de connector aan XI op de Z80-CF/M kaart. Test nu eerst even zonder de voedingsspanning aan te zetten of de min rij aan connector XI correspondeert met de min rij van de SHUGART connector (meestal de onderzijde van de connector) Indien dit klopt kunt U de voedingsspanning op de kaart en de disk-drive zetten. Druk nu op de RESET-knop. De drive gaat nu als het goed is draaien, of tenminste de LED van de drive licht op (dit is afhankelijk van het merk van de drive). Stop de systeemschijf in de drive, en kijk of de kop naar binnen stapt. (De kop moet tenminste 1 beweging maken). Indien alles tot zover werkt is het RAM, de FDC (Floppy Disk Controller), en de processor met aanverwante artikelen van de Z80-CP/M kaart in orde.

../../images/terug.gif Tweede fase:

Ofwel het bouwen van de extra VIA of het aansluiten van de bestaande VIA. Indien U geen printer heeft, of niet van plan bent hem te gebruiken in combinatie van de Z80- CP/M kaart hoeft U geen tweede VIA aan te sluiten aan uw ATOM, maar kunt U volstaan met het overnemen van de aansluitingen uit schema 4. (EXTRA VIA) Let hierbij wel op de doorverbindingen die sommige uitgangen met elkaar hebben. Indien U wel een extra VIA wilt hebben dient deze geplaatst te worden op adres #BC00. De aansluiting staat beschreven in schema 4 (EXTRA VIA). De schakeling kunt U het beste opbouwen met een stuk gaatjesbord. Een alternatief is om voorlopig even de bestaande VIA te gebruiken, en te wachten op de extra VIAkaart die binnenkort van de FAC uitkomt. (de ontwikkeling is in handen van de regio Limburg). L,et bij het monteren van de extra VIA print op met het plaatsen en bedraden van de connector; dit dient overeen te komen met de connector op de Z80-CP/M kaart! Meet indien U niet zeker bent van uw zaak nog even de zaak door met de interfacekabel tussen de VlA print en Z80- CP/M kaart. Ook hier is het duidelijk dat er het beste gebruik gemaakt kan worden van een connector met uitwerp armen. De volgende componenten zijn nodig voor de extra VIA op #BC00:

1 * 6522 VIA
1 * 74LS30
1 * 74LS27
1 * DIN 41612 a+b connector
1 * Haakse connector met uitwerp armen 26 polig
1 * Condensator 100 nF
1 * Experimenteerprint .

Het is verstandig om voor het aansluiten van de voedingsspanning aan het systeem de print door te meten op eventuele kortsluitingen!

../../images/terug.gif OP- en Inbouw van de Z80-CP/M kaart:

Bij het op- en inbouwen van de Z80-CP/M kaart moet met een aantal zaken rekening gehouden worden, om niet al te veel problemen te krijgen met instraling op de print. Op de kaart zijn geen bevestigingsgaten geboord. Dit is gedaan omdat waarschijnlijk iedereen zijn kaart op een andere manier in zal bouwen. U moet dus zelf die gaatjes te boren! Indien U de kaart op of onder een disk-drive wilt bevestigen dient U de kaart wel goed af te schermen; dit werkt als volgt: Monteer door middel van afstandbussen een printplaat met koperlaag op of onder de disk-drive, Boor hierin weer gaten voor de ophanging van de Z80- CP/M kaart, en plaats deze eveneens door middel van afstandbussen op of onder de disk-drive en de eerste isolatieplaat. Plaats nu door middel van dezelfde gaten te gebruiken met wat langere schroeven een tweede isolatieplaat op of onder de Z80-CP/M kaart. Er onstaat nu een soort sandwich constructie. Maak nu de afschermplaten aan de min van de voeding (even een draadje aan de printen solderen). Indien U de kaart op bovenstaande wijze inbouwt zult U geen last hebben van in straling van de Z80-CP/M kaart op de drive. (door instraling kunnen complete schijven beschadigd worden.) Bij problemen met de Z80-CP/M kaart kunt U in principe het eerst gaan denken aan een instraling op of van de Z80-CP/M kaart, of aan slechte ontkoppeling!

../../images/terug.gif De software:

Er moet bij de Z80-CP/M kaart nogal wat software gepatcht worden; daarom wordt deze aan elke regio apart op schijf aangevoerd. Op de schijf staan de volgende files:
ADOSZ80= Atomdos op het #E000 blok (in EPROM, met VIA op . #BF90)
GDOSZ80= Gdos source voor gebruik van de Z80-CP/M kaart.
INITDIR= Initialisatie programma voor een nieuw geformatteerde ADOS schijf
TER9345= De source van de terminalsoftware voor de FAC 80-kolommenkaart.
TER6845= De source van de terminalsoftware voor elektuur-achtige 80-kol VDU kaart
TERMI64= De source van de 64 kolomsterminal (standaard A TOM met CLEAR4)
GDOSA80 = Geassembleerde GDOS voor #Axxx (VIA op #BF90)
GDOSE80= Geassembleerde GDOS voor #Exxx (VIA op #BF90)
GR-PACK= Grafisch pakketje (Uitleg v/d maker volgt nog)
Z80STAT= File om (bijv.in CX –DATA) het commando <cpm< op te nemen.

Verder wordt een geassembleerde versie van de TER9345 als ASS9345 meegeleverd. Geassembleerd op het #Axxx blok, en met de extra VIA op #BF90), en een geassembleerde versie van GDOSZ80 in de vorm van GDOSASS (voor het #Axxxblok, met de extra VIA eveneens op #BF90) Hierboven wordt het adres #BF90 nog al eens genoemd, omdat dit in eerste instantie het adres voor de VIA was. Omdat er geen #BC00 files op de schijf staan zal U ten alle tijde moeten assembleren. De DOS-EPROM-patch staat echter niet op de schijf maar in de handleiding Z80KAART. Op de bijgeleverde systeemschijf staat de file Z80KAART. Dit file is de uitgebreide handleiding van de Z80 kaart. Indien U de hele zaak werkend heeft kunt U deze handleiding op de volgende manier opvragen:

A> TYPE Z80KAAR T <RETURN >
Na het geven van een <CONTROL> P zal de file op de printer uitgedraaid worden.
Let op de volgende zaken bij het assembleren van de file's:
Stel de plaats van de VIA in.
Stel de plaats in waar de zaak naar geassembleerd moet worden,
Werkwijze ATOMDOS schijven (na het inprikken van de nieuwe EPROM op het #Exxx blok):
Doe een gewone ATOMDOS schijf in de drive, druk op de RESET knop, en wacht tot dat de drive stopt met lopen.
Toets nu *DOS.

Van dit moment is de normale ATOMDOS te draaien, en kunt U de terminal en dergelijke draaien.

Uit bovenstaand volgt dat het dus handig is om in de regio eerst de ATOMDOS EPROM te kopiėren en te programmeren, want daarna kunt U zelf alle files die met de Z80-CP/M kaart te maken hebben inladen in Uw systeem. Lees als U de zaak draaiend hebt eerst weer de gebruiksaanwijzing in de vorm van de file Z80KAART door, voordat U vergissingen begaat (een CP/M schijf is niet zo makkelijk te repareren als een ATOMDOS schijf! ) Nog even iets over het VlA-probleem: als u op dit moment nog geen print heeft voor een extra VIA, is waarschijnlijk het beste om voorlopig even een print je te "lussen" (met draadjes dus, jumpers), met een VIA op #BC00 volgens schema 4. De clubnorm is en blijft #BC00 -#BC0F!

../../images/terug.gif