Atom Anders 2                                         door Theo Waayer.           foto's F.J. Kraan

		Per email kreeg ik een beschrijving van de Atom Anders van Theo Waayer.   H. Hij schreef: De foto hiernaast toont mijn Atom zoals het nu nog steeds bij mij boven staat opgesteld en over het algemeen nog werkt. Dit laatste heeft soms wat aanmoediging nodig in de vorm van het "chippen wippen". Dat wil zeggen alle ic-tjes moeten even iets omhoog uit het voetje worden getild en weer terug worden gedrukt om alles weer voldoende contact te laten maken. Het geheel heeft waarschijnlijk wat last van corrosie door de luchtvochtigheid.

Atom zonder bodemplaat.

Direct valt de 16K kaart op. Ik dacht de eerste versie met een accuutje, dat voor zover ik weet steeds opgeladen wordt als de computer aanstaat, dat de backup verzorgt. Verder is er nog een heel klein kaartje zichtbaar bij de aan draadjes vast gesoldeerde (ik meen) 8K ram chip voor het hoge geheugen. Dit kaartje schakelt van 80 kolomskaart naar Atom grafische mode middels een relais zodra dit in een programma gevraagd wordt. Vandaar dus de videokabel die op de volgende plaat van de 80-kolomskaart naar de Atom loopt.

De twee schakelaartjes die achter op het koelplaatje zitten hebben de volgende functies: Vlak naast de tulp ingang: Schakelt de Atom terug naar de standaard mode. De Atom gedraagt zich nu als een machine die zojuist uit de winkel is gekomen (de schakelsoft wordt uitgeschakeld en de Atom "ziet" ook de schakelkaart niet meer). Dit was weleens nodig als er iets met de connectoren niet goed zat of niet goed contact maakte. Door de Atom helemaal terug te sturen naar af was ie in elk geval op te starten. Je kon dan vervolgens de aangesloten uitbreidingen een voor een weer aanzetten en kijken welke er voor problemen zorgde. Het apparaat kon echt geweldig hangen als er iets niet lekker zat. Van dat schakelaartje heb ik veel gemak gehad. De ene stand was dus standaard mode, de andere gaf toegang tot alle uitbreidingen die er in de loop van de tijd zijn aangeknoopt. De andere schakelaar zette het scherm hardwarematig op het Atom scherm 32 karakters op een regel (en schakelde dus de 80 kolommenkaart weg) en de grafische mogelijkheden. In de andere stand kon automatisch worden geschakeld met het eerder genoemde kleine kaartje naast de hoog geheugen chip.

Van links naar rechts ziet u de volgende zelfbouw frutsels: Uiterst links zit een rijtje zekeringen en ledjes die aangeven welke spanningen aanwezig zijn. Van onder naar boven zijn dat: + 5V Atom - + 5V drives - + 5V CP/M kaart - +12 V drives en video digitizer - -12V video digitizer - +30V epromprogrammer Als er een zekering uit vloog ging de desbetreffende led uit.
Achter de verticale ribbels bevindt zich een simpele voeding met een ringkern trafo die alle spanningen levert. De trafo leverde uit de winkel 40 volt. Door knippen in de wikkelingen heb ik al die spanningen eruit geprutst. Dat was niet domweg knippen en kijken wat erop stond, maar voorzichtig een heel klein stukje kaal maken en meten. De 30V voor de eprom programmer heb ik er met heel dun draad zelf bij gewikkeld.
Direct naast de voeding zit de video digitizer die door Gerrit Hillebrand is gepubliceerd in de Atom Nieuws. Ik heb het schema zelf via ruitjes papier naar een print omgewerkt, geplakt en vervolgens belicht en geetst. Tot mijn stomme verbazing werkte het ding direct, alleen het plaatje wat uitgeprint zou worden kwam invers op het scherm, klein foutje dat ik later heb weten aan te passen. De knoppen dienen voor het instellen van het digitaliserings proces, en dat luisterde behoorlijk nauw. Een hele tijd hebben de drie aansluitingen onder aan de digitizer meegedraaid in het hele Atom project. Je kon met de schakelaars er direct boven kiezen tussen Atom scherm tijdens digitaliseren, meekijken via het scherm van de monitor naar de binnenkomende beelden, al of niet gedigitaliseerd of het Atom grafische scherm voorzetten waarop het gedigitaliseerde plaatje verscheen. Als invoer vroeg de kaart een videosignaal van 1 volt top-top
Daarnaast zit een Eprom programmer, die jarenlang uitstekend heeft gewerkt. Maar door een defecte eprom met kortsluiting tussen de pin voor de programmeerspanning en aarde is de verzorging van de programmeerspanning uitgebrand en heeft het geheel nooit meer echt goed willen werken. Ik heb nog steeds de idee om die print nog eens opnieuw te etsen, maar of dat er ooit nog van komt…. Het was trouwens een heel mooi programma, waarmee de hele zaak softwarematig geregeld werd, geen programmeer spaning meer instellen met schakelaartjes of pinnen verwisselen met tussenvoetjes, alles ging via het toetsenbord en scherm, evenals het kiezen van de soort eprom 2716, 2732, 2532, of 2764. Het zou wel eens kunnen dat ook de 27128 er nog op kon. Rob van Dijke heeft deze programmer ooit in Atom Nieuws gepubliceerd.
Vervolgens de overbekende schakelkaart, tweede type. De bovenste schakelaar zet de write-protect aan of uit en de onderste zet de hele kaart aan of uit (handig bij vastlopers).
Daar weer naast de 80 kolommenkaart, met het video kabeltje naar de Atom.
De laatste kaart is de in Den Haag, door Willem Kautz, ontwikkelde VIA kaart voor het CP/M gebeuren. Ook op deze kaart weer een schakelaar om hem aan of uit te zetten (de onderste) en een schakelaar om te kiezen voor Atom-dos of Gdos. De laatste heeft op mijn machine nooit goed willen werken.
Als laatste de twee drives met daaronder de CP/M kaart, die ook de aansturing van de drives verzorgde als het geheel in de Atom stand verkeerde. De CP/M kaart werkte op vier megahertz en was tussen twee dubbelzijdige printplaten geplaatst, dit om storende straling voor de rest van de componenten tegen te houden.