Atom Nieuws jaargang 2000 nummer 1
../../../images/back.gif ../../../images/exit.gif ../../../images/forward.gif
pagina 6
Van diskettes en hun images
door Janny Looyenga

Onder de titel: Disks & drives, enige achtergrond informatie, geschreven door Olaf Zevenboom, is er een uitgebreide beschrijving van disks, drives en hun opbouw te vinden in de 6e jaargang van de Asterisk, nummer 8, bladzijde 12.

Een korte samenvatting.

Afhankelijk van de gebruikte diskdrive kunnen diskettes onderverdeeld worden in grootte: De grote 5,25'' floppen en de kleinere 3,5''.
De grote floppen werden voor het DFS/ADFS gebruikt op de BBC en de Master, de kleine voor het ADFS van de Electron en de Master Compact, uitzonderingen niet meegerekend.
De grote DFS floppen waren weer te verdelen in:
  • 40 tracks / 80 tracks;
  • enkelzijdig / dubbelzijdig;
  • single density / double density.

De ADFS floppen naar het formaat S(mall) voor een enkelzijdige 40 tracks drive, M(edium) voor een enkelzijdige 80 tracks drive of L(arge) voor een dubbelzijdige 80 tracks drive.
Bij de diskimages gaat het niet alleen om het formaat van de schijf, maar vooral om de inhoud. Eenzelfde inhoud wordt ahw gereserveerd op de harde schijf van de PC door middel van diskcopy naar file.

Het berekenen van de inhoud van een BBC schijf:
  • tracks x sectoren x aantal bytes wat een sector kan bevatten.
  • Voor een 40 tracks diskette : 40 x 10 x 256 = 102 400 bytes
  • Voor een 80 tracks diskette : 80 x 10 x 256 = 204 800 bytes
  • Voor een ADFS schijf (L)      : 80 x 16 x 256 = 655 360 bytes

Verschillende soorten images.

Voor de pcBBC emulator wordt het standaard formaat gebruikt van een enkelzijdige 80 tracks disk met de extensie .IMG of .SSD. Hoewel deze emulator ook andere formaten aankan die bij de verschillende emulatoren worden gebruikt en herkend worden aan de DOS extensie, zoals:

Extensie

Formaat

Kanten

Tracks

Sectoren

.DSD

DFS

2

80

10

.SSD

DFS

1

40/80

10

.IMG

DFS

1

40/80

10

.ADF

ADFS

1/2

40/80

10

.???

DFS

1

40/80

10


.??? = DFS Standaard formaat

De .DSD en .ADF formaten zijn dubbelzijdig en dientengevolge wordt de 'andere' kant van een DFS diskette automatisch gereserveerd.
Daardoor is bij deze keuze alleen drive 0 en drive 1 te selecteren.

Behalve de voornoemde images is er nog het .BBC formaat - wat bij mij aangeeft dat het een Watford diskette image met 62 files betreft - en het aparte formaat van Tom Seddon's Model-B emulator, het xbeeb formaat en die van de Horizon (MacBeebem) emulator.

Van diskettes naar hun images.

U heeft een Acorn BBC/Master, een PC en nog oude BBC software op schijf? Dat komt mooi uit. Met behulp van de tegenwoordige software is het mogelijk deze diskettes te lezen en te schrijven op de PC of over te zetten van BBC naar PC en vice versa.
Files overzetten van BBC naar PC gaat op verschillende manieren. Allereerst door seriele communicatie met behulp van een null modem kabel. Hier volgt schema en overzicht.

bbc1.gif
Vijf aderige NULL modem kabel.

Instellen BBC =
*FX7, 1 = 75 baud rate RS423 receive
2 = 150
3 = 300
4 = 1200
5 = 2400
6 = 4800
7 = 9600
*FX8,.."" = baud rate RS423 transmit
*FX2,1 = input in keyboard buffer
*FX3,5 = output naar scherm + RS423

Om te communiceren met de BBC volstaat een simpel communicatie-programma in de terminal mode - ECHO ON - al.
De communicatie met de BBC gaat vanaf de PC.
De baudrate aan de BBC kant (FX7 en FX8 voor zenden en ontvangen) moet uiteraard gelijk zijn met die aan de PC kant.
*Met dank aan Luut voor zijn bijdrage (tekst en tekeningen) over de null modem kabel.

Programma's overzetten via seriele kabel.

Een van de programma's om files van BBC naar PC over te zetten door middel van een seriele kabel is -XFer, versie 3.0, van Mark de Weger. Het bijzondere hieraan is dat elk file tweemaal wordt overgezet: het eigenlijke file en een tweede file waarin gegevens worden opgeslagen van het eerste file, zoals dir, naam van het file, laadadres, executieadres, lengte, lock of unlock, crc berekening. Dit tweede file is het .inf file. Het veelgebruikte en standaard geworden archive formaat is uitgevonden en geintroduceerd door Wouter Scholten. Veel programma's maken gebruik van deze .inf files om de images naar hun eigen formaat om te kunnen zetten.
Als voorbeeld het spel 'Elite', nadat het door -Xfer van BBC naar PC is overgebracht:

!boot         34
!boot   inf   34
elite        356
elite   inf   34
elite2      1280
elite2  inf   35
elite3      5376
elite3  inf   35

Hier de informatie in de *.inf files van 'Elite':

$.!BOOT   000000 000000 000022 000
$.ELITE   001900 FF8023 000164 000
$.ELITE2  001900 001900 000500 000
$.ELITE3  001900 00197B 001500 000

Hierna gebruikt door de Model-B emulator, die er met wsconv een image van maakt:

E:\>wsconv.exe eli
Archive conversion
This will convert all the files in the current directory into a new DFFS image.
found '!BOOT.INF' relating to '!BOOT'
BBC name: '$.!BOOT', l:0 e:0
Attempting to add PC file '!BOOT'
...onto drive 0
...as '$.!BOOT'
...exec: 00000000 load: 00000000
...file length:34

wordt eli(te) 7246

Om apart van de Model-B emulator de files te converteren, heb je 2 files nodig: wsconvert.exe en cwsdpmi.exe Tik in 'wsconvert' en de naam die je het image wilt geven. Let op: gebruik geen naam die al als file bestaat, anders wordt het overschreven.
Ook de geregistreerde versie van de pcBBC emulator heeft een programma -pcxfer-om files te transporteren dmv een seriele kabel van BBC/Master diskette naar PC, dat gelijk de files in een image plaatst.
Programma's - rechtstreeks inlezen In plaats van bestanden over te zetten, kunnen de BBC diskettes ook zo op de PC ingelezen worden. Hiervoor zijn oa de volgende programma's beschikbaar:

-BeebDOS = MicroBoss Ltd.
Is het best te beschrijven als een hoeveelheid losse programmaatjes, die het mogelijk maken BBC diskettes in DOS op een PC te lezen en te schrijven. In de nieuwste versie 3.00 worden alle commando's vanuit een menu geregeld. Er is mede support voor Archimedes ADFS 800k D, Cumana QFS, en het Torch CPN diskette formaat opgenomen. Bovendien voor Watford 62 file entries en Solidisk met meer dan 31 files.

-Anadisk = Sydex
Zeer geschikt om onbekende diskformaten mee te bekijken. De laatste jaren veel gebruikt voor BBC diskettes. Je kunt er bijna elke diskette mee lezen, bewerken, repareren, formatteren en copieren. Geen freeware, maar 'user supported' shareware. -FDC = gebaseerd op John Wilson's FDCDEMO, verbeterd door Wouter Scholten. Leest BBC diskettes op een PC, alleen echter indien de PC beschikt over een oude disk controller OF een hele nieuwe. Clubleden bij wie het werkt, zijn er erg enthousiast over. Het programma leest niet alleen, maar schrijft gelijk files in de vorm van images weg.

Van images naar images.

Er zijn een paar programma's die images van de ene emulator om kunnen zetten naar images van de andere.
Dit zijn:

-BBC Explorer 2, van Laurie Whiffen.
Een Windows Explorer-achtig programma, waarmee BBC files en/of disk images kunnen worden bewerkt, bekeken, gecopieerd, geformatteerd.

-Dconv 2.0, van Tom Seddon.
Zet DFS formaten (single/double sided, 40/80 tracks, 31/62 files) om naar een standaard archive formaat.

-BBCim
Converteert diverse emulator formaten. Begin met BBCIM -H en u krijgt alle beschikbare commando's op het scherm, Er zijn verschillende beta versies voor DOS en voor Windows. Kan het Watford 62 files formaat opsplitsen in twee images van 31 files.

-Dconv for Xbeeb, van David Ralph Stacey.
Een van DFS image naar Xbeeb emulator omzetter.

-XADFS, als laatste, van Wouter Hobers, pakt files uit van een Electron Plus-3 320K ADFS disk image naar een PC.
Afgezien van het feit dat de BBC niet meer is, is het niet meer van toepassing te stellen dat zijn tijd voorbij is. De BBC leeft als nooit tevoren.

Zie: 'The BBC Lives!' (http://www.nvg.ntnu.no/bbc/emulators.html)
voor de diverse software en de emulatoren. De nieuwste is van de Master Compact.

Janny Looyenga.

Internet email: janny@catslair.demon.nl

Noot van de redactie:
De software treft u aan op de regioschijf. Wellicht is het ook mogelijk om met een van deze programma's ook images te maken van Atom schijven, die we dan weer kunnen gebruiken voor de Atom emulatoren. We zien uw ervaringen graag tegemoed voor het volgende nummer van Atom Nieuws.

../../../images/back.gif ../../../images/exit.gif ../../../images/forward.gif